Του Αλτάνιου Κλεισοβίτη*
Ο Μάρκος Μπότσαρης, ο ήρωας της Επανάστασης με το εξαίρετο
ήθος, παρά το ότι σκοτώθηκε στο
Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου δεν θάφτηκε εκεί, αλλά αμέσως μετά το θάνατό του στις 9 Αυγούστου 1823, μεταφέρθηκε στο
Μεσολόγγι, δηλαδή στον τόπο τον οποίο ο
αγνός και θαρραλέος αυτός αγωνιστής θεωρούσε δεύτερη πατρίδα του και ποικιλότροπα του είχε συμπαρασταθεί από
το 1822 με την πρώτη του πολιορκία.
O Γενικός Έπαρχος Μαρίνος Μεταξάς είχε διατάξει οκταήμερο πένθος και στις 12 Αυγούστου έγινε στο Μπότσαρη πάνδημος και μεγαλοπρεπής κηδεία.
Ολόκληρη η Πόλη υποδέχθηκε το σκήνωμα του ήρωα και θρυλικού
αρχηγού της Δυτικής Ελλάδος με κανονιοβολισμούς που ερρίπτοντο ανά λεπτό από τα
πυροβολεία του Αιτωλικού, της λιμνοθάλασσας και του Φρουρίου.
Όλοι οι διαμένοντες στο Μεσολόγγι «εξήλθαν του οχυρώματος και υπό τας πενθίμους κωδωνοκρουσίας των πέντε εκκλησιών, υπεδέχθησαν τον νεκρόν αρχιστράτηγον τον οποίον έφερον επί των ώμων των κεκαλυμμένον με την σημαίαν του σώματός του τέσσερες αξιωματικοί».
Μέσω των οδών που είχαν στρωθεί με δάφνες και λουλούδια η
νεκρική πομπή έφθασε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου όπου ψάλθηκε η νεκρώσιμη
ακολουθία χοροστατούντων του Μητροπολίτη Πορφυρίου και του Επισκόπου Ιωσήφ
Ρωγών.
Στη συνέχεια αφού όλοι οι κατοικούντες στο Μεσολόγγι
παρήλασαν με «συντριβήν ψυχής προ του
ενδόξου φερέτρου και ησπάσθησαν την σορόν του γενναιοτέρου των πολεμιστών», έγινε η ταφή λίγα μέτρα πιο βόρεια, στο
προαύλιο της Εκκλησίας της Παναγίας που
υπήρχε δίπλα στο Φρούριο, όπου είχε ανοιχθεί τάφος, επί του οποίου δύο χρόνια μετά ορκίστηκε πίστη στην Ελευθερία, ο
μέγας προστάτης και ευεργέτης της Πόλης ο Λόρδος Βύρων.
Όταν, μετά το 1829, οι Έλληνες ανέκτησαν το Μεσολόγγι βρήκαν τον τάφο του Μπότσαρη συλημένο, ενώ τα
οστά των ανωνύμων αγωνιστών είχαν γεμίσει παντού τον τόπο.
Τότε πήραν τρία
κιβώτια, έβαλαν στο ένα τα οστά του Μάρκου, στα άλλα δύο πάλι οστά από τους
σωρούς των άγνωστων ε ξ ο δ ι τ ώ ν και
τα απέθεσαν για φύλαξη στον Άγιο Παντελεήμονα, που για ένα διάστημα ήταν αυτός
μητροπολιτικός ναός,
επειδή οι ζημιές του από τον Αγώνα ήταν μικρότερες από εκείνες του πραγματικού μητροπολιτικού
ναού του Αγίου Σπυρίδωνος και έτσι είχαν
επισκευασθεί νωρίτερα.
Τα οστά εκείνα, με μια επίσημη τελετή που έγινε στις 13
Οκτωβρίου 1838 και την οποία λάμπρυναν με την παρουσία τους οι πρώτοι βασιλείς Όθων
και Αμαλία, μεταφέρθηκαν στο Η ρ ώ ο ν και μετά από έναν άκρως συγκινητικό επιτάφιο λόγο που εκφώνησε παρουσία πλήθους Μεσολογγιτών ο διδάσκαλος
Δημήτριος Παλαμάς, θάφτηκαν το πρώτο στο μνημείο – το Μαυσωλείο είς αιωνίαν μνήμην του Μάρκου
Βότσαρη - που υπάρχει και σήμερα,
και τα άλλα δύο
στον μεγάλο σωρό, που αργότερα διαμορφώθηκε στον επίσης και σήμερα υπάρχοντα Τύμβο των Ηρώων
* Ο Αλτάνιος Κλεισοβίτης είναι ιστοριοδίφης θεμάτων του Μεσολογγίου
