ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΗ
ΜΝΗΜΗ
Του Ευάγγελου Γ. Σακέλλιου *
*Λιτανεία, θρησκευτική πομπή ικετήρια, με περιφορά
εικόνων ή αγίων λειψάνων.
**Πομπή, πανηγυρική
ή θρησκευτική συνοδεία.
***Έξοδος, κίνηση, μετάβαση από μέσα προς τα έξω,
διαφυγή από ορισμένη δυσμενή κατάσταση.
Τεγόπουλος – Φυτράκης, Ελληνικό Λεξικό
Και οι
μορφές ; Τα παρατεταγμένα, από πηλό, ειδώλια ; Τι είναι ακριβώς ;
Αρκεί
ο λιτός τίτλος «Μεσολόγγι/Πολυτεχνείο, Πορεία προς την Ελευθερία» ν΄απαντήσει
στους υπαινιγμούς σ΄αυτή την οδυνηρή ανασκαφή του παρελθόντος;
Τούτες
οι μορφές είναι ανέκφραστες. Μετέωρες στον χρόνο και τον χώρο. Ιέρειες σαν σε
πομπή στα Παναθήναια. Συνοδοί θανάτου στα έγκατα μιας πυραμίδας. Μορφές
αρχέγονες, εν υπνώσει, με προδιαγραμμένη την πορεία την σιωπηλή.
Πομπή θρήνου,
έξοδος προσμονής, νικημένοι στρατιώτες, γυναίκες του Ζαλόγγου ή του Δίστομου,
πρόσφυγες του πολέμου, ικέτιδες του αρχαίου κόσμου; Τι είναι ακριβώς ;
Ο
Θόδωρος Παπαγιάννης δημιούργησε στο σκοτάδι με το βλέμμα στο φως.
Η
εγκαυστική μνήμη έχει χαρακιές, χρώματα. Κουβαλάει αμαρτήματα και υπόσχεται
σωτηρία. Ένα παλίμψηστο που το λογιάζεις για ραψωδία.
Τα
αποκαΐδια του Πολυτεχνείου δεν αναπαύτηκαν στην τέφρα τους. Αρνήθηκαν να
αποσυρθούν, να σιωπήσουν. Κέρδισαν, κι όχι «μια δεύτερη ευκαιρία». Κέρδισαν
στιγμές, χώρο, ζωές μικρές και μεγάλες.
Αναστήθηκαν στο μπόι που ο Παπαγιάννης
τους δώρισε, το ίδιο μπόι που ο ίδιος απήγγειλε σαν μαθητής, το ίδιο μπόι που
βλέπουμε, διάσπαρτο εδώ κι εκεί, στο Μεσολόγγι με τα αγάλματα που είδαμε
κρυμμένα και βλοσυρά στην πρώτη σχολική εκδρομή μας.
Μ΄αυτό
το μπόι αναμετρήθηκε ο γλύπτης. Αναμετρήθηκε με την βαρβαρότητα, το ακατανόητο,
το απίστευτο εξοργιστικό της λεηλασίας, μιας λεηλασίας πρώτα και κύρια της
μνήμης μας, μια μνήμη εγκιβωτισμένη σ΄αυτό που η συνήθεια μας έμαθε ως
«Πολυτεχνείο».
Αναμετρήθηκε με τα αποκαΐδια της θλίψης, τα μεταμορφωμένα σε
ξόανα, σαν αυτά που δραπετεύουν από τις τελετές τόπων μακρινών, τόπων ξένων.
Αναμετρήθηκε
με ένα σιωπηλό πλήθος, πλήθος ανθρώπων από πηλό, που έρχονται από μακριά, βγήκαν στο ξέφωτο και συνεχίζουν την
περιπλάνηση.
Κι
όμως. Αυτή η περιπλάνηση, το νοιώθεις, είναι νεύμα προσμονής.
* Ο Ε.Σ είναι δικηγόρος στην Άρτα
